Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου.

        Το στρώνει την Καθαρά Δευτέρα του 1950 στο σπίτι του στην Πλάκα της Αθήνας. Έχει όλα όσα επιτάσσει η παράδοση και η νηστεία: λαγάνα, χαλβά, ελιές, μαρουλάκια και φρέσκα κρεμμυδάκια, χόρτα, ταραμά και φυσικά το κρασί! 

      Ο απαραίτητος χαρταετός περιμένει τα παιδιά αλλά και ένας άλλος εξίσου πολύχρωμος έχει τη μοίρα τόσων άλλων: να λιώσει από τη βροχή και τον ήλιο κρεμασμένος στα σύρματα της ΔΕΗ. Η παρατημένη μαγκούρα υπονοεί πως όλοι ξανανιώνουν μια τέτοια μέρα. Το ψάθινο καπέλο μας κάνει να ζηλεύουμε τον ήλιο που δεν βλέπουμε σήμερα...

Σπύρος Βασιλείου, Το Τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

      Η Καθαρά Δευτέρα για μας τους ορθοδόξους χριστιανούς σημαίνει όχι μόνο το τέλος του καρναβαλιού (σνιφ! σνιφ!) αλλά και την έναρξη της Σαρακοστής (δεν είναι και άσχημα!), την προετοιμασία μας, δηλαδή, για την Ανάσταση. 

      Σε μια έρευνα της στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στη σελίδα της γνωστής μας βικιπαίδειας, η Άρια Ρουμελιώτη ανακάλυψε ότι, αντίθετα με την επικρατούσα άποψη, οι ημέρες της νηστείας της Σαρακοστής (αποχή από κρέας, ψάρι,αυγά και γαλακτοκομικά) δεν είναι μόνο 40, όπως φανερώνει το όνομα, αλλά προσθέτοντας και τη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας 47! (Κουράγιο, Άρια!). Έτσι ο οβελίας ανήμερα το Πάσχα, με την αναμονή που τον συνοδεύει, αποκτά άλλη αξία και άλλη νοστιμιά!

         Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, για να γίνεται η νηστεία πιο εύκολη, παιχνιδιάρικη και διασκεδαστική, στα σπίτια φτιάχνουν από ζυμάρι την Κυρά- Σαρακοστή. Έχει σταυρωμένα τα χέρια για να προσεύχεται, δεν έχει στόμα γιατί νηστεύει, και έχει εφτά (7!!!) πόδια, όσα και οι εβδομάδες της νηστείας. Κάθε εβδομάδα σπάμε και ένα από τα πόδια και το τελευταίο το Μεγάλο Σάββατο, όταν τελειώνει και η νηστεία.

      Όταν πριν τρία χρόνια έφτιαξα και εγώ την πρώτη μου Κυρά- Σαρακοστή (φωτογραφίες της πρώτης άτεχνής μου προσπάθειας βλέπετε παρακάτω) κατάλαβα την αξία του λαϊκού αυτού εθίμου. Με το παράξενο αυτό ημερολόγιο, η νηστεία αυτή φαίνεται πιο γρήγορη, πιο εύκολη, πιο διασκεδαστική. Το μόνο πρόβλημα είναι οι καβγάδες για το ποιος κάθε εβδομάδα θα είναι ο αρμόδιος να κόψει το αντίστοιχο πόδι!

 Μ. Β.

Η Κυρά- Σαρακοστή μετά την πρώτη εβδομάδα της νηστείας

Και η θέση της στον τοίχο της κουζίνας μου

Καλή Σαρακοστή σε όλους!